Kolajen Kaynakları ve Tipleri Nelerdir?

Kolajen Nedir?

Kolajen Yunanca bir kelime olan ‘kolla’ kavramından üremiştir. Kolla, tutkal anlamına gelir. Aslında kolajenin de vücutta görevi adeta bir tutkal gibidir. Çünkü dokuları ve kasları birbirine yapıştırarak aralarındaki bağı güçlendirmeye yarar. Vücudumuzun kaslarında, dokusunda ve ciltte başta olmak üzere belirli görevleri ‘tutkal’ gibi hareket ederek sağlamaktadır.

Kısaca kolajen nedir sorusuna cevap vermek gerekirse; vücutta yer alan bir protein türüdür. Proteinin %30 oranını oluşturan maddedir. Genel olarak kaslarda, dokularda, ciltte ve kemiklerde yer alarak güç ve esneklik sağlar. Özellikle cilt güzelliği ve sporcularda kas gelişimi için oldukça önemli bir madde olduğunu söylemek gerekir.

Diğer taraftan bahsedilen bu maddelerin hücrenin dışında matris denilen bölgede yer aldığı bilinmektedir. Hücrenin dış kısmındaki matris dokuların fiziki olarak sahip olması gereken özellikleri belirler. Karmaşık yapıdaki bu makromolekül ağı içerisinde çok sayıda atomu bulundurmaktadır. Yaş ilerledikçe bu yapı parçalara ayrılır ve bundan dolayı kişilerde kolajen üretimi ciddi anlamda yavaşlamaktadır.

Kolajen Tipleri Nelerdir?

İnsanlar arasında kolajen nedir, neye yarar konusu sıklıkla araştırılsa da aslında tek bir kolajenden bahsetmek imkânsızdır. Çünkü kolajenler kendi içerisinde birden fazla türe ayrılmaktadır. Bu yüzden faydaları araştırılırken tip 1, tip 2 ve tip 3 kolajen nedir şeklinde özel bir araştırma yapmak daha doğru olacaktır.

Yapılan araştırmalara göre kolajenin 28 adet farklı tipine rastlanmıştır. Ancak her tip ortak bir oranda yer almadığı için en çok bulunup, fayda sağlayan tiplere dair bilgi elde edilebilmiştir. Lifli yapıya sahip olan ve bağ oluşturan kolajen tipleri ve özellikleri şu şekildedir:

• Tip 1 Kolajen: İnsan vücudunda en yaygın olarak bulunan kolajen türüdür. Genel bulunduğu noktalar ise; tendonlar, kemikler, ligamentler ve cilt şeklindedir. Tip I kolajen türü cildin daha esnek, canlı ve dayanıklı yapıda olmasına yardımcı olur. Kemiklerde ise dayanıklılığı arttırarak güçlü, sert olma imkânı tanır.
• Tip 2 Kolajen: Eklemlerde yer alan temel birleşendir. Özellikle yaşlılıkta en yaygın eksiklik Tip II kolajende meydana gelir. Bu kolajenin eksikliği eklemlerin güçsüzlüğüne ve buna bağlı olarak eklem ağrılarına yol açar.
• Tip 3 Kolajen: Kan damarları başta olmak üzere organ, kas ve cilt yüzeyinde yaygındır. Kasların yapısını destekler ve kas oranının artmasına yardımcı olur. Ciltte ise genel esnekliğe ve canlı görünüme destek sağlar.
• Tip 4 Kolajen: Bağırsak, böbrek, cilt ve diğer organlarda yer alan bazal dokusunda yer almaktadır. Ciltteki en temel yapı olarak bilinmektedir. Bahsi geçen organlarda ise geçirgenliği düzenleyerek artışa neden olmaktadır.
• Tip 5 Kolajen: Diğer kolajenlerde olduğu gibi daha çok bağ dokularında, kemik ve kaslarda mevcuttur. Gelişim çağındaki ergenler ve çocuklar, kas gelişimine önem veren sporcuların sık alması gereken kolajendir. Çünkü kemikleri geliştirirken kasların iyileşmesini sağlar.

Kolajen Nelerde Bulunur?

Kolajen faydaları konusunda bilgi sahibi olan bireylerin, vücudunda eksik gördüğü bu proteini arttırmaya yönelik davranışları olmaktadır. Özellikle güvenilir takviyeler ile doğal beslenme birleştiğinde eksilen kolajenin yeri tamamlanacaktır. Peki yaşa göre kolajen kullanımı değişirken arttırmak adına hangi besinlere bakmak gerekir? Kolajen yaygın olarak nelerde bulunur?

• Kırmızı Et ve Beyaz Et: Proteinin en yaygın olduğu besin grubu arasında etler bulunur. Hem beyaz et hem de kırmızı et tüketiminin arttırılması proteinin vücuda alımını arttırır. Böylece vücuda giren kolajen miktarında da artış meydana gelecektir.
• Taze Sebze ve Meyveler: Sebze ve meyve ağırlıklı bir diyet listesinin oluşturulması, sağlıklı yaşamı destekler. Böylece gerekli olan vitaminler ve proteinler vücuda alınacaktır. Sadece proteinin alınması ile kalmayarak depolama da yapılabilmektedir. Çünkü bu besinler antioksidan sağlayarak kolajen yıkımının önüne geçilecektir.
• Kuru Yemişler: Sanılanın aksine protein sadece sebzelerde ya da ette bulunmaz. Diyetlerde sık sık tüketilen kuru yemişlerle de kolajen miktarını arttırabilirsiniz. Yalnız aşırı tüketime gitmemeli, dozunda tüketmelisiniz.
• Süt Ürünleri: Protein denildiğinde akla ilk gelen besin gruplarından birisi de süt ürünleridir. Süt, yoğurt, peynir ya da kefir gibi ürünleri gün içerisinde sık sık tüketerek kolajeninizi arttırabilirsiniz.
• C Vitamini: C vitamini vücuda doğrudan kolajen sağlamaktan ziyade kolajenin parçalanarak vücutta azalmasına engel olur. Turunçgiller başta olmak üzere yeşil sebzelerden, çilek, biber ve domates gibi sebzelerden de C vitamini alabilirsiniz.
• Çinko ve Bakır: Yapılan araştırmalar göstermektedir ki çinko ve bakır da vücutta protein arttırıcı bir özelliğe sahiptir. Bunları takviyeler ile alabileceğiniz gibi kabuklu yemiş, fasulye ya da tam tahıllı besinlerden edinebilirsiniz.
• Kemik İliği Suyu: Doğal kolajen alım yollarından birisi olsa da kemik ya da kasların bu kolajeni doğrudan kullanması mümkün olmaz. Kolajenin aminoasitlere parçalanmasıyla birlikte vücutta kullanılabilmektedir.
• Takviyeler: Güvenilir markalardan elde edeceğiniz takviyeler ile vücudunuzda eksik olan kolajeni tamamlayabilirsiniz. Bunlara en iyi örneklerden birisi de Amare bünyemizde satışa sunduğumuz HL5 takviyesidir.

Vücutta Kolajeni Azaltan Sebepler Nelerdir?

Kolajen miktarı yaşa bağlı olarak azalmaktadır. Ancak tek sebep yaş olmamakla birlikte kişinin günlük yaşam standartları ve alışkanlıkları olabilmektedir. Bu yüzden bireylerin kolajen miktarının düşmemesi adına dikkat edebileceği bazı unsurlar bulunmaktadır. Kolajen miktarının azalmasının bazı sebepleri şunlardır:

• Sigara Tüketimi: Sigara tüketimi, insan sağlığı için başlı başına zararlıdır. Ancak sigara içerisinde yer alan duman cilt ile doğrudan temas eder. Bu durum cildin elastikiyetinde kayıp yaşanmasına, kırışıklıklara neden olmaktadır. ⁽⁷⁾
• Alkol ve Madde Kullanımı: Sigara gibi alkol gibi maddelerin kullanılması da kolajen için doğrudan zararlıdır. Vücutta yer alan proteinlerin parçalanmasına buna bağlı olarak da kolajen açığının meydana gelmesine neden olmaktadır.
• Aşırı Güneş Işınına Maruz Kalma: Güneş ışınları korunma sağlandığı ve belirli bir miktarda alındığı takdirde yararlıdır. Ancak aşırı güneş ışınına maruz kalmak ciltte yer alan kolajenlerin zarar görmesine buna bağlı da kırışıklık ve leke oluşumuna neden olur. ⁽⁷⁾
• Fazla Şeker Tüketimi: Şeker miktarının ayarlanamayarak günlük dozun aşılması, proteinlerin zarar görmesine neden olur. Proteinin yapısındaki değişim doğrudan kolajenin azalmasına yol açacaktır.
• Yaşlanma: Yaşlanmaya bağlı olarak vücuttaki büyük proteinlerin parçalanması ve bundan dolayı da kolajen miktarının artışının yavaşlaması meydana gelmektedir.
• Hastalıklar: Her hastalık olmasa da özellikle otoimmün hastalıkların kolajeni azalttığı görülmektedir. ⁽⁷⁾ Bağışıklık sisteminin kendi dokularına ve hücrelerine saldırdığı bu hastalıklar proteinlerin parçalanmasına neden olur. Romatoid artrit, tip 1 diyabet, hashimoto tiroidi örnekler arasındadır.
• Düzenli ve Sağlıklı Beslenmeme: Her şeyin başı beslenmeden geçmektedir. Eğer sebze, meyve tüketimine önem vermiyor aynı zamanda et tüketimini de kısıtlıyorsanız kolajen miktarınızın düşmesine neden olabilirsiniz.

Vücutta Kolajen Nasıl Arttırılır?

Kolajen eksikliği belirtileri görüldüğünde kişilerin hızlı reaksiyon olarak bazı değişimlere gitmesi gerekir. Böylece eksik olan kolajenin yeri doldurularak ortaya çıkabilecek olumsuzlukların önüne geçilecektir. Ancak sadece eksikliğe bağlı olarak kolajen alınması gerekmez. Önleyici ve destekleyici olması amacıyla da kolajen takviyesi sağlanabilir.

Örneğin sporcu kimliği bulunan bireylerin kolajenleri belirli bir miktarda düzenli olarak alması gerekir. Çünkü kolajen takviyesi sayesinde doku ve kasların bağları güçlenir. Yeni kas oluşumu desteklenirken bu kasların rahatlaması da sağlanacaktır. Diğer taraftan sağlıklı cilt yapısının bozulmaması ve süreklilik kazanması amacıyla da önleyici bir durum amacıyla kolajen alınabilir.

Tüm bunların sonucunda vücutta kolajen arttırmanın bazı yöntemleri mevcuttur. Uygulanabilecek bazı yöntemler şu şekilde sıralanabilir:

• Düzenli ve sağlıklı beslenmelisiniz. Eğer gerekliyse diyet programı uygulayabilirsiniz.
• Yeşil sebze, meyve ve kuruyemişlerle ara öğünler oluşturmalısınız.
• Antioksidanlar ile vücuttaki protein yapılarının korunmasını sağlayabilir, eksilmesinin önüne geçebilirsiniz.
• Takviye gıdalar sayesinde kısa sürede vücudunuzun ihtiyacı olan değerleri alabilirsiniz. HL5 protein ve kolajen takviyesi olarak üretilmiş özel bir takviyedir. İçeriğindeki değerler ile doğal yapıya sahip olup sizlere yardımcı olacaktır.